Letite na perzijskim tepisima i prostirkama!
Tepih ili prostirka, definiran kao dragocjena tekstilna mekana tkanina, tkana od pamuka, vune i svile u nekim slučajevima, smatra se jednom od drevnih industrija Irana; i prema artefaktima pronađenim od ljudi iz prošlosti i onome što impliciraju spisi historičara, turista i boraca, tkanje različitih vrsta tepiha u Iranu, kao zanat i javna, ruralna i nomadska umjetnost, dugo je bila popularna i potiče od predaka.
Istraživanje teksture i slika najstarijeg tepiha na svijetu, tj. tepiha Pazirik, sugerira da su motivi tepiha znatno slični reljefima u Perzepolisu, a mnogi istraživači ovaj tepih smatraju perzijskim tepihom koji su tkali ljudi s Medijsko-Partskih teritorija ili Perzija (Veliki Horasan). Baharestanski tepih, koji datira iz sasanidskog razdoblja, a koji je također poznat i povezan s imenima Bahar Khosrow i Bahar Kasra, dobro je poznat kao još jedan simbol evolucije u tkanju tepiha i perifernih industrija kao što su dizajn i bojenje u drevnom Iranu, a bio je fragmentiran, uništen je i prebačen u Medinu nakon arapske invazije na Iran.
U dominaciji Mongola (trinaesto ili četrnaesto stoljeće nove ere) koja se poklopila s vladavinom Ghazan Khana, industrija je dosegla vrlo visoku razinu u smislu stila i tehnike. Međutim, vjeruje se da se najočiglednija izvrsnost iranske klasične umjetnosti tkanja tepiha, koja se također naziva i renesansom perzijskog tepiha, dogodila u vrijeme vladavine safavidskih šahova, posebno šaha Tahmaseba i šaha Abasa. U tom razdoblju medaljonski tepisi zamjenjuju tada poznate mongolske i timuridske tepihe, a osim medaljonskih tepiha postaje popularno tkanje tepiha sa slikama životinja ili lovišta u šarama.
Danas je iz tog razdoblja ostalo oko 3000 tepiha koji se čuvaju u najvećim svjetskim muzejima ili linim zbirkama. Sve u svemu, motivi i uzorci tepiha predstavljaju način na koji obrtnici ili umjetnici gledaju na okoliš, klimu i prirodu; a motivi i uzorci ručno rađenih tepiha ponekad nose poruku koja predstavlja aktualnu kulturu, historiju, arhitekturu, podneblje i vrijeme tkanja.
Također, geometrijski uzorci iranskog tepiha ponekad podrazumijevaju stih poezije, stih ili suru iz Kur’ana, legendarnu ili historijsku priču ili hadis od Poslanika s.a.v.a..
Prema nekim stručnjacima za tepihe i dizajnerima, uzorci ili teksture tepiha mogu se podijeliti u dva stila koji se prilično razlikuju jedan od drugog: ruralni stil (izlomljeni ili geometrijski uzorci) i urbani stil (zakrivljeni ili rotirajući uzorci); u nekim se obrascima ova dva stila kombiniraju što dovodi do gotovo složenog stila nazvanog rotirajući-isprekidani uzorak.
I u današnje vrijeme najvažniji industrijski proizvod Irana su ručni ili ručno tkani tepisi i prostirke, a glavna središta tkanja tepiha u Iranu su gradovi Tabriz, Isfahan, Kašan, Kerman i Mašhad.
